اصول حاکم بر ارزشیابی پیشرفت تحصیلی

1- جدایی ناپذیری ارزشیابی از فرآیند یاددهی - یادگیری :

ارزشیابی دانش آموزان باید به عنوان بخش جدایی نا پذیر فرایند یاددهی - یادگیری و نه به عنوان نقطه پایانی تلقی شود.

2- استفاده از نتایج ارزشیابی در بهبود فرایند یاددهی-یادگیری و اصلاح برنامه و روش ها

هدف غایی ارزشیابی ، اصلاح و بهبود فرایند یاددهی- یادگیری است و نتایج ارزشیابی ها باید در اصلاح برنامه ها و روش ها مورد استفاده قرار گیرد.

3- هماهنگی میان هدف ها – محتوا – روش یاددهی و یادگیری و فرایند ارزشیابی

در ارزشیابی باید تناسب و هماهنگی بین هدف ها، محتوا و روش های یاددهی – یادگیری مربوط به هر درس  مورد توجه قرار گیرد.

4- توجه به آمادگی دانش آموزان :

در  طراحی و اجرای انواع برنامه ها ی ارزشیابی باید به آمادگی های جسمی ، عقلی ، عاطفی و روانی دانش آموزان توجه گردد.

5- توجه به رشد همه جانبه دانش آموزان :

در ارزشیابی باید به جنبه های مختلف رشد بدنی ، عقلی ، عاطفی و اجتماعی ، اخلاقی و حرکتی دانش آموزان توجه شود.

6- توجه همه جانبه به دانش ها ، نگرش ها و مهارت ها :

در ارزشیابی متناسب با محتوای آموزشی و پر ورشی باید به حیطه دانش ها، نگرش ها و مهارت های دانش آموزان توجه شود.

7- توجه به ارزشیابی دانش آموز از یادگیری های خود( خود ارزشیابی ):

در ارزشیابی باید شرایطی فراهم شود که دانش آموزان نیز بتوانند از یادگیری ها و عملکرد های خود و دیگر دانش آموزان ارزشیابی کنند.

8- ارزشیابی از فعالیت های گروهی :

در نظام ارزشیابی علاوه بر ارزشیابی فردی ، باید از فعالیت های گروهی نیز ارزشیابی به عمل آید .

9- توجه به فرایند های فکری منتهی به تولید پاسخ:

در ارزشیابی باید علاوه بر پاسخ نهایی ، به فرایندی که منجر به تولید پاسخ شده است توجه کرد.

10- تأکید بر نوآوری و خلاقیت:

در ارزشیابی باید با تأکید بر روش حل مسأله ، زمینه رشد و شکوفایی دانش آموزان را فراهم کرد.

11- تنوع روش ها و ابزارهای اندازه گیری و سنجش پیشرفت تحصیلی:

با توجه به اهداف ماهیت و نوع موارد ارزشیابی ، از انواع مختلف روش ها و ابزارهای ارزشیابی ( مانند پرسش های شفاهی ، آزمون های عملی ، انواع پرسش های عینی و انشایی ، روش های مشاهده رفتار ، پوشه های مجموعه کار ، ارائه مقالات و طرح ها ، گزارش مربوط به فعالیت های تحقیقاتی ، ارزشیابی عملکردی ، و ارزشیابی مستمر ، انواع دست ساخته ها ، روش خود سنجی و...) استفاده می شود.

12- استفاده از انواع ارزشیابی :

در فرایند یاددهی – یادگیری لازم است با توجه به هدف ها ، محتوای روش های تدریس از انواع ارزشیابی ( از قبیل تشخیصی ، تکوینی) استفاده شود.

13- استقلال مدرسه و معلم در فرایند ارزشیابی :

در فرایند ارزشیابی باید استقلال مدرسه و معلم در چارچوب سیاست های کلی آموزش و پرورش حفظ شود.

14- اصل رعایت قواعد اخلاقی و انسانی در ارزشیابی :

به موجب این اصل ، ارزشیابی باید به گونه ای سازماندهی و اجرا شود که موجب خدشه دار شدن حقوق ، تعاملات انسانی ، اعتماد به نفس و سلامت روانی دانش آموز یا معلم نگردد.

15- اصل توجه به تفاوت های فردی :

در انجام ارزشیابی پیشرفت تحصیلی می بایست به تفاوت های فردی دانش آموزان توجه شود.

16- ضرورت هماهنگی در تحقق اصول ارزشیابی :

در به کارگیری اصول فوق الذکر باید میان سازمان ها ، مراکز ، ادارات ، واحد ها و سایر بخش های مسئول ارزشیابی در مورد روش ها ، ابزار ها ، معیارها و برنامه های اندازه گیری و سنجش پیشرفت تحصیلی دانش اموزان ، تعهد و هماهنگی کامل وجود داشته باشد.

منبع: اصول حاکم بر ارزشیابی پیشرفت تحصیلی در هفتصد و سیزدهمین جلسه شورای عالی آموزش و پرورش تاریخ 21/7/83 به تصویب رسید.